اصلاح ناهنجاری های دندانی، مدت ها تنها با سیم کشی فلزی، براکت های حجیم و جلسات متعدد دندانپزشکی ممکن بود. با این حال، پیشرفت های مهندسی پزشکی، راهی نو برای ارتودنسی پیدا کردند: الاینرهای شفاف. این قالب های نامرئی، روند درمان را وارد مرحله ای کم صداتر، ظریف تر و قابل انعطاف تر کردند. و ما در این مقاله، به بررسی همه جانبه ارتودنسی نامرئی با الاینرها می پردازیم و آن را با روش سنتی، گام به گام مقایسه می کنیم.
منظور از ارتودنسی نامرئی چیست؟
هنگامی که صحبت از “ارتودنسی نامرئی” می شود، منظور روش هایی برای اصلاح موقعیت دندان ها و فک ها است که نسبت به دستگاه های ارتودنسی ثابت فلزی سنتی، کمتر در دهان قابل مشاهده هستند. این روش ها به ویژه مورد توجه افرادی قرار می گیرند که تمایل دارند درمان ارتودنسی آن ها مشخص نباشد و ظاهر طبیعی دندان هایشان در طول دوره درمان حفظ شود.
به طور کلی، 3 روش اصلی زیر چتر “ارتودنسی نامرئی” قرار می گیرند:
ارتودنسی سرامیکی
اگر براکت های بکار رفته در درمان ارتودنسی بی رنگ یا همرنگ دندان باشند؛ اصطلاحا می گویند روش درمان ارتودنسی سرامیکی است. این روش نسبت به ارتودنسی ثابت فلزی، کمتر قابل توجه است.
ارتودنسی لینگوال
در این روش، براکت ها و سیم ها به جای سطح بیرونی دندان ها، در سطح داخلی یا زبانی دندان ها چسبانده می شوند. این دستگاه ها از بیرون به هیچ وجه دیده نمی شوند و کاملاً مخفی هستند.
الاینرهای شفاف
این ها مجموعه ای از پلاک ها یا قالب های شفاف و متحرک هستند که روی دندان ها قرار می گیرند و به دلیل جنس شفافشان، به سختی دیده می شوند.
نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، استفاده از این اصطلاح در ایران است
در ایران، هنگامی که عموم مردم، و حتی گاهی برخی متخصصین، از اصطلاح “ارتودنسی نامرئی” استفاده می کنند، منظور اصلی و رایج تر آن ها اغلب به طور خاص همان “الاینرهای شفاف” است. اگرچه ارتودنسی لینگوال نیز کاملاً نامرئی محسوب می شود، اما به دلیل گستردگی بیشتر استفاده و شناخت الاینرهای شفاف، این دو اصطلاح غالباً به جای یکدیگر به کار برده می شوند و منظور اصلی همان الاینرهای شفاف است.

حالا که مشخص شد منظور از “ارتودنسی نامرئی” در گفتگوهای رایج معمولاً چیست، به معرفی دقیق تر ارتودنسی الاینر شفاف می پردازیم:
الاینر شفاف چیست؟
الاینرهای شفاف، قالب هایی نازک، شفاف و انعطاف پذیر هستند که از جنس نوعی پلاستیک پزشکی مخصوص ساخته می شوند. این قالب ها برخلاف براکت ها به صورت ثابت به دندان ها چسبانده نمی شوند. بلکه بیمار آن ها را مستقیماً روی دندان های خود قرار می دهد. و می توانند برای خوردن غذا یا مسواک زدن برداشته شوند (البته باید حداقل ۲۰ تا ۲۲ ساعت در روز استفاده شوند).
نکته کلیدی درباره الاینرهای شفاف، منحصرفرد بودن آن ها برای هر بیمار است
این الاینرها به صورت کاملاً منحصر به فرد و اختصاصی برای دندان ها و برنامه درمانی هر فرد طراحی و تولید می گردند. این فرآیند معمولاً با استفاده از فناوری پیشرفته اسکن سه بعدی دقیق از دندان ها آغاز می شود. و سپس با نرم افزارهای تخصصی، مسیر حرکت دندان ها در طول درمان به صورت دیجیتالی شبیه سازی و طراحی می گردد. بر اساس این طراحی دیجیتالی، مجموعه ای از الاینرها به تعداد مورد نیاز ساخته می شوند.
مکانیسم عمل الاینرهای شفاف چگونه است؟
ارتودنسی نامرئی با الاینرهای شفاف با اعمال نیروی کنترل شده، دقیق و تدریجی بر روی دندان ها، آن ها را به سمت موقعیت صحیح و برنامه ریزی شده هدایت می کنند. درمان با استفاده از مجموعه ای از این الاینرها انجام می شود که هر کدام نماینده مرحله ای از حرکت دندان ها هستند.
شما هر الاینر را برای مدت زمان مشخصی (که توسط ارتودنتیست تعیین می شود، معمولاً ۱ تا ۲ هفته) استفاده می کنید. سپس آن را با الاینر بعدی در مجموعه تعویض می کنید.
هر الاینر جدید نسبت به الاینر قبلی، دندان ها را مقدار کمی بیشتر به سمت موقعیت نهایی در طرح درمان جابه جا می کند. با تعویض منظم الاینرها به ترتیب مشخص شده، دندان ها به تدریج و پله پله مرتب و صاف می شوند.
ارتودنسی نامریی مناسب چه افرادی است؟
این روش جدید می تواند طیف گسترده ای از نامرتبی های دندانی و ناهنجاری های فکی را اصلاح کند. به طور کلی ارتودنسی شفاف به خوبی از عهده درمان مشکلات زیر بر می آید:
- فاصله ی زیاد بین دندان ها
- روی هم رفتگی خفیف تا متوسط
- چرخش های محدود دندان
- کراس بایت خفیف، اوربایت و آندربایت
- باز بودن جلوی دندان ها (Open Bite)
در مواردی مانند ناهنجاری های فکی، مشکلات استخوانی، یا چرخش های پیچیده، معمولاً ارتودنسی سنتی یا ترکیبی پیشنهاد می شود.
ارتودنسی نامرئی چه تفاوتی با ارتودنسی ثابت سنتی دارد؟
در این جدول می توانید به طور خیلی خلاصه تفاوت ارتودنسی ثابت فلزی و ارتودنسی نامرئی با الاینر شفاف را مشاهده بفرمایید.
ویژگی | ارتودنسی سنتی | ارتودنسی نامرئی با الاینر شفاف |
نوع ابزار | براکت فلزی/سرامیکی + سیم ارتودنسی | مجموعه ای از قالب های شفاف پلاستیکی |
ثابت یا متحرک | ثابت | متحرک (قابل برداشتن توسط بیمار) |
ظاهر ظاهری | کاملاً مشهود | تقریباً نامرئی |
میزان دخالت متخصص | نیازمند تنظیم های دستی در مطب | وابسته به طراحی دیجیتال، مراجعه های کمتر |
بهداشت دهان و دندان | دشوارتر | آسان تر |
محدودیت غذایی | زیاد | کم |
مناسب برای ناهنجاری های شدید | بله | در برخی موارد، محدودیت دارد |

بررسی ساده و گام به گام تمام مراحل ارتودنسی نامرئی با الاینرهای شفاف
درمان ارتودنسی نامریی با استفاده از الاینرهای شفاف یک فرآیند پیشرفته و مبتنی بر فناوری دیجیتال است. این روش درمانی از چند مرحله اصلی و مشخص پیروی می کند که با همکاری متخصص ارتودنسی و بیمار به پیش می رود. آشنایی با این مراحل می تواند به درک بهتر روند درمان کمک کند.
۱. ارزیابی اولیه و تعیین صلاحیت درمان
اولین گام در مسیر درمان ارتودنسی شفاف با الاینرها، ارزیابی دقیق وضعیت دندان ها و فک های شما توسط متخصص ارتودنسی است. در این مرحله، ارتودنتیست با استفاده از ابزارهایی مانند عکس برداری دیجیتال و اسکن سه بعدی دقیق از دهان شما، شرایط را بررسی می کند.
هدف از ارزیابی اولیه ارتودنسی نامرئی این است که مشخص شود آیا نوع و شدت ناهنجاری دندانی یا فکی شما برای درمان مؤثر با الاینرها مناسب است یا خیر. در صورتی که مشکل پیچیدگی بیش از حد نداشته باشد، ارتودنتیست درمان با الاینر را تأیید می کند.
۲. طراحی دیجیتال اختصاصی و شبیه سازی درمان
پس از تأیید صلاحیت، اطلاعات کامل و دقیق دندان های شما که از اسکن یا قالب گیری به دست آمده، وارد نرم افزارهای پیشرفته و تخصصی طراحی دیجیتال می شود. در این مرحله، متخصص ارتودنسی تمام حرکات لازم برای رسیدن دندان ها از موقعیت فعلی به موقعیت نهایی و مطلوب را به صورت کامپیوتری طراحی و برنامه ریزی می کند.
این طراحی شامل شبیه سازی سه بعدی گام به گام مسیر حرکت دندان هاست. یکی از مزیت های بزرگ این مرحله، امکان مشاهده نتیجه نهایی درمان ارتودنسی نامرئی بر روی صفحه نمایش (حتی پیش از آغاز فرآیند درمانی)، برای بیمار است. این مرحله نقشه راه دقیق درمان شما را ایجاد می کند.
۳. ساخت مجموعه اختصاصی الاینرها ارتودنسی بی رنگ
بر اساس طراحی دیجیتال کاملی که انجام شده است، مجموعه اختصاصی الاینرهای شما ساخته می شود. این مجموعه شامل تعدادی الاینر (قالب شفاف) شماره دار است که هر کدام نمایانگر یک مرحله مشخص و کوچک از حرکت دندان ها هستند.

جنس این الاینرها همانطور که پیشتر اشاره شد، از پلاستیک پزشکی شفاف و مخصوص است. تعداد کل الاینرهای ارتودنسی نامرئی، بستگی به میزان حرکت مورد نیاز دندان ها و پیچیدگی کلی کیس شما دارد و برای هر فرد متفاوت خواهد بود.
۴. استفاده مرحله ای از الاینرها و بررسی های دوره ای
پس از دریافت مجموعه الاینرها، شما شروع به استفاده از آن ها طبق دستور ارتودنتیست می کنید. هر الاینر ارتودنسی بی سیم برای مدت زمان مشخصی (که معمولاً بین ۷ تا ۱۴ روز متغیر است) استفاده می شود و سپس آن را با الاینر شماره بعدی در مجموعه جایگزین می کنید.
هر الاینر جدید کمی با قبلی متفاوت است و دندان ها را مقدار اندکی بیشتر به سمت موقعیت صحیح در طرح درمان جابه جا می کند. در طول دوره درمان، شما به صورت دوره ای (معمولاً هر چند هفته یک بار) برای بررسی پیشرفت درمان و دریافت سری های جدید الاینرها به مطب ارتودنتیست مراجعه می کنید.

برخلاف ارتودنسی سنتی با براکت و سیم، در این ویزیت ها نیازی به تنظیم دستی یا سیم کشی مجدد نیست و فرآیند عمدتاً پایش و تحویل الاینرهای بعدی است.
مزایای ارتودنسی نامرئی چیست؟
مزیت | توضیح کوتاه |
ظاهر طبیعی و نامرئی | الاینرهای ارتودنسی نامرئی شفاف و به سختی قابل دیدن هستند. |
قابلیت خارج کردن | می توان برای غذا خوردن یا مسواک زدن به راحتی آن ها را از دهان خارج کرد. |
راحتی فیزیکی | بدون سیم و براکت فلزی، تحریک و زخم داخل دهان کمتر است. |
بهداشت آسان تر | امکان مسواک زدن و نخ دندان کشیدن عادی وجود دارد. |
پیش بینی پذیری نتیجه | با استفاده از تکنولوژی دیجیتال، می توان روند درمان و نتیجه نهایی را از قبل مشاهده کرد. |
مراجعات اضطراری کمتر | احتمال شکستگی سیم یا براکت و نیاز به ویزیت فوری کمتر است. |
مناسب برای حساسیت به فلزات | برای افرادی که به فلزات استفاده شده در براکت های سنتی حساسیت دارند، گزینه مناسبی است. |
کمک به دندان قروچه (در برخی موارد) | پلاک الاینر می تواند تا حدی مانند نایت گارد عمل کند و از ساییده شدن دندان ها جلوگیری کند. |
معایب و محدودیت های ارتودنسی شفاف چیست؟
محدودیت/عیب | توضیح کوتاه |
نیاز به همکاری بسیار بالا | برای اثربخشی باید روزانه حدود ۲۰ تا ۲۲ ساعت در دهان استفاده شود. |
مناسب نبودن برای همه ناهنجاری ها | در موارد پیچیده یا شدید فکی و برخی حرکات دندانی خاص ممکن است به تنهایی کافی نباشد. |
هزینه معمولاً بالاتر | هزینه ارتودنسی نامرئی اغلب نسبت به ارتودنسی ثابت سنتی بیشتر است. |
احتمال تأثیر موقت بر صحبت کردن | در روزهای اول ممکن است باعث ایجاد نوک زبانی یا تغییر موقت در تلفظ شود. |
خطر گم شدن الاینر | به دلیل متحرک بودن، احتمال گم کردن یا شکستن پلاک وجود دارد. |
نیاز به خارج کردن هنگام خوردن/نوشیدن (غیر از آب) و مسواک زدن پس از آن | برای جلوگیری از پوسیدگی و لک شدن، باید قبل از خوردن/نوشیدن (به جز آب) خارج و پس از آن مسواک زده شود. |
احتمال لک شدن الاینر | مصرف برخی نوشیدنی ها (مثل قهوه یا چای) در حین استفاده می تواند باعث تغییر رنگ پلاک شود. |
نیاز به استفاده از اتچمنت (در برخی موارد) | گاهی برای اعمال نیروهای دقیق تر، نیاز به چسباندن برآمدگی های کوچک روی دندان ها است. |
نیاز به نظم در تعویض پلاک ها | باید طبق برنامه زمانی مشخص شده توسط ارتودنتیست، پلاک ها به موقع تعویض شوند. |
احتمال درد یا ناراحتی هنگام تعویض پلاک جدید | با تعویض هر پلاک جدید ارتودنسی نامرئی، ممکن است چند روز احساس فشار یا درد خفیف در دندان ها وجود داشته باشد. |
مدت زمان درمان با ارتودنسی شفاف چقدر است؟
مدت زمان لازم برای ردیف کردن دندان ها با استفاده از ارتودنسی نامرئی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ مهم ترین عامل، شدت و نوع ناهنجاری دندانی یا فکی شماست.
برای موارد خفیف تا متوسط:
دوره درمان معمولاً بین ۶ ماه تا ۱۸ ماه متغیر است. این بازه زمانی برای بسیاری از کیس ها شباهت زیادی به مدت زمان درمان با دستگاه های ارتودنسی ثابت سنتی دارد.
در موارد پیچیده:
در برخی موارد بسیار شدید و پیچیده که نیاز به حرکات وسیع تر یا تغییرات فکی است، درمان با براکت های سنتی ممکن است کمی طولانی تر شده و تا حدود ۲۴ ماه نیز ادامه یابد، در حالی که الاینرها ممکن است برای چنین ناهنجاری های شدیدی به تنهایی کافی نباشند یا نیاز به درمان ترکیبی با روش های دیگر داشته باشند.
هزینه ارتودنسی نامرئی چقدر است؟
درمان ارتودنسی الاینر شفاف معمولاً نسبت به درمان با دستگاه های ارتودنسی ثابت فلزی سنتی گرانتر است. برآورد هزینه ارتودنسی شفاف در ایران، بسته به زمان مراجعه شما (مثلاً تا اوایل سال ۱۴۰۴ خورشیدی)، معمولاً در بازه ای بین 120 تا 180 میلیون تومان متغیر است. البته این یک برآورد کلی است و هزینه نهایی شما می تواند تحت تأثیر چند عامل مهم قرار گیرد.
عواملی زیر در تعیین هزینه نهایی ارتودنسی شفاف تاثیر گذار هستند:
- برند سازنده الاینرها (برندهای بین المللی مانند Invisalign یا نمونه های ایرانی و ترکیه ای که ممکن است قیمت متفاوتی داشته باشند)
- میزان پیچیدگی کیس و در نتیجه تعداد کل الاینرهای مورد نیاز (که مستقیماً با مدت زمان درمان در ارتباط است)
- و میزان تخصص و تجربه ارتودنتیست
پاسخ به سوالات رایج درباره ارتودنسی بدون سیم کشی
برای بهترین نتیجه، باید روزانه حدود ۲۰ تا ۲۲ ساعت از آن ها استفاده کنید.
بله، باید هنگام غذا خوردن و نوشیدن هر چیزی غیر از آب، الاینر را از دهان خارج کنید.
معمولاً برای ناهنجاری های خفیف تا متوسط دندانی مناسب است، اما متخصص ارتودنسی بهترین فرد برای تشخیص است.
ممکن است در زمان تعویض پلاک ها کمی فشار یا ناراحتی احساس شود، اما معمولاً کمتر از براکت های سنتی است.
برندهایی مثل اینویزیلاین در ایران وجود ندارند و متاسفانه بسیار بسیار گرانقیمت هستند. با این حال ما در حال حاظر فناوری طراحی و تولید اختصاصی الاینرها را در کلینیک های دکتر درویش پور در اختیار داریم. کیفیت الاینرهای ما با اینویزیلاین برابری می کند.
Leave a Reply