وقتی حرف از محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف می شود، داستان زمین تا آسمان با سیم و براکت های قدیمی فرق می کند. اینجا دیگر بحث سر “چه خوردن” نیست، بلکه تمام ماجرا سر “کِی خوردن” و “چطور خوردن” است. بیایید با هم ببینیم چطور می توانید هم دندان هایتان را ردیف کنید و هم از زندگی و غذاهایتان لذت ببرید.
قانون طلایی این است که وقت خوردن باید پلاک ها را در بیاورید
کل ماجرای محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف در همین یک جمله خلاصه می شود. در ارتودنسی های ثابت قدیمی، دکتر ارتودنسی به شما یک لیست بلندبالا می دهد از چیزهایی که نباید بخورید مثلا:
- گز و سوهان ممنوع
- گاز زدن ساندویچ ممنوع
- سیب سفت ممنوع
- ممنوع ممنوع ممنوع …
چراااا خب؟
چون براکت کنده می شود. اما در سیستم ارتودنسی نامرئی با الاینر شفاف، ما هیچ غذای ممنوعه ای نداریم. بله درست خواندید، هیچی!
شما مختارید هر چیزی که دل تان می خواهد بخورید. مثلا:
- دل تان ساندویچ کباب می خواهد؟ بفرمایید.
- هوس شکستن تخمه کرده اید؟ نوش جان
تنها شرطش این است که قبل از اینکه اولین لقمه سمت دهان تان برود، باید الاینرها را از دهان خارج کرده باشید و توی جعبه شان گذاشته باشید. در واقع وقتی کسی می پرسد آیا الاینر های شفاف باعث محدودیت غذایی میشوند جواب ما این است که خودِ غذا محدودیت ندارد، اما نظم و ترتیب غذا خوردن تان چرا.
چرا اینقدر اصرار داریم که با پلاک توی دهان چیزی نخورید
شاید با خودتان بگویید حالا یک تکه کیک نرم یا یک بیسکوییت که دیگر این حرف ها را ندارد و پلاک را نمی شکند. اما موضوع فقط شکستن پلاک نیست. غذا خوردن با پلاک روشن، سه تا بلا سر درمان شما می آورد که باید حواس تان باشد.
پلاک هایتان ممکن است ترک بخورند یا دفرمه شوند
این پلاستیک های شفاف برای فشار دادن دندان ها ساخته شده اند، نه برای اینکه زیر فشار سنگین فک شما موقع جویدن غذا له شوند. حتی غذاهای نرم هم وقتی بین دندان و پلاک فشرده می شوند، می توانند باعث شوند پلاک ترک بردارد یا شکلش عوض شود. پلاکی هم که شکلش عوض شود، دیگر به درد نمی خورد و انگار آن هفته هیچ درمانی انجام نداده اید.
رنگ پلاک ها عوض می شود و لبخندتان زشت می شود
یکی از مهم ترین دلایلی که شما هزینه محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف را به جان خریده‌اید، نامرئی بودن آن است. حالا تصور کنید با پلاک، پفک بخورید یا غذایی که زردچوبه و زعفران دارد (که ماشالله در غذای ما ایرانی ها کم هم نیست). این رنگدانه ها سریع جذب پلاستیک می شوند. نتیجه؟ یک پلاک زرد و نارنجی که وقتی روی دندان می گذارید، انگار دندان هایتان کثیف و بدرنگ است.
دندان هایتان را دستی دستی می پوسانید
این خطرناک ترین قسمت ماجراست. وقتی با پلاک غذا می خورید، ذره های غذا و قند می روند زیر پلاک و آنجا گیر می افتند. بزاق دهان هم که کارش شستن دندان هاست، راهی به زیر پلاک ندارد.
این یعنی دندان های شما ساعت ها در یک محیط پر از باکتری و اسید حبس می شوند. این کار دقیقاً مثل این است که دندان تان را بگذارید توی ظرف شکر و درش را ببندید! پوسیدگی های بدی از همین سهل انگاری ها شروع می شود.
تکلیف چای و قهوه و نوشیدنی ها چه می شود
در مورد نوشیدنی ها قانون محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف کمی فرق می کند و شاید سخت گیرانه تر باشد. وقتی پلاک توی دهان تان است، تنها چیزی که مجوز عبور دارد آب خالص است؛ آن هم نه آب جوش، آب معمولی یا خنک.
چرا چای و قهوه با پلاک ممنوع است
ما ایرانی ها عاشق چای هستیم و شاید سخت باشد که برای هر لیوان چای پلاک را در بیاوریم. اما دو دلیل محکم برای بیرون آوردن الاینرها وجود دارد:
- اول اینکه داغی چای می تواند پلاستیک پلاک را شل کند و تاب بردارد.
- دوم اینکه چای و قهوه به شدت رنگ می دهند.
اگر عادت کنید با پلاک چای بخورید، سر سه روز پلاک تان قهوه ای می شود و دیگر رویتان نمی شود توی جمع دهان تان را باز کنید.
چرا آبمیوه و نوشابه هم نمی شود خورد
این شاید یکی از مهم ترین محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف باشد. شاید بگویید نوشابه که داغ نیست! بله، اما پر از قند و اسید است. اگر با پلاک نوشابه یا آبمیوه بخورید، این مایع شیرین می رود زیر پلاک و روی تمام سطح دندان پخش می شود. اسید موجود در آن شروع می کند به خوردن مینای دندان و لکه‌های سفید زشتی روی دندان ایجاد می کند که به این راحتی ها پاک نمی شوند. پس اگر هوس نوشیدنی کردید، یا پلاک را در بیاورید یا فقط به آب قناعت کنید.
روزهای اول که ممکن است دندانمان درد کند چه چیزهایی بخوریم؟
تنها زمانی که واقعاً مجبورید کمی مراعات کنید و رژیم غذایی تان را عوض کنید، همان یکی دو روز اولی است که پلاک نو را می گذارید. در این روزها دندان ها دارند جابجا می شوند و حساس اند. حتی وقتی پلاک را برای غذا خوردن در می آورید، گاز زدن نان سفت یا ته‌دیگ می تواند دردناک باشد.
در پاسخ به اینکه در این شرایط با الاینرهای شفاف چه می توان خورد، پیشنهاد ما غذاهای نرم تر است! مثلا این ها:
- سوپ
- آش
- پوره سیب زمینی
- ماکارونی نرم
- کتلت
- کوکو
- و …
این ها غذاهای خوبی هستند. واین محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف ربطی به دستگاه ندارد، صرفاً برای این است که خودتان اذیت نشوید. بعد از اینکه درد دندان افتاد، دوباره برگردید به تنظیمات کارخانه و هر چه دوست دارید بخورید.
بیشتر بخوانید: اصول تغذیه در ارتودنسی (در طول درمان چه بخوریم چه نخوریم؟)
ماجرای رژیم لاغری ناخواسته با اینویزیلاین چیست؟
خیلی از مراجعین محترم ما بعد از چند ماه می آیند و می گویند دکتر چند کیلو وزن کم کرده ایم! جریان این است که محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف شما را منظم می کند. شما می دانید که اگر بخواهید یک شیرینی کوچک بخورید، باید پلاک را در بیاورید، شیرینی را بخورید، بروید دستشویی مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و دوباره پلاک را بگذارید.
همین پروسه باعث می شود خیلی وقت ها قید ریزه خواری های الکی را بزنید. پیش خودتان می گویید “ولش کن، نمی ارزد برای یک شکلات این همه کار کنم”. همین حذف شدن میان وعده های غیرضروری، باعث می شود به مرور وزن تان هم متعادل تر شود. یعنی یک تیر و دو نشاااان!
چالش غذا خوردن در مهمانی و رستوران را چطور مدیریت کنیم
شاید سخت ترین قسمت ماجرا همین باشد. توی رستوران نشسته اید یا مهمانی دعوتید، حالا چطور پلاک را در بیاوریم که زشت نباشد؟
اولین نصیحت من این است که:
- هیچوقت، تأکید می کنم هیچوقت پلاک تان را لای دستمال کاغذی روی میز نگذارید. چون این شایع ترین دلیل گم شدن پلاک هاست. گارسون یا میزبان فکر می کند دستمال کثیف است و آن را می اندازد سطل آشغال! همیشه جعبه پلاک همراهتان باشد.
- اگر خجالت می کشید، خیلی شیک بروید سرویس بهداشتی، پلاک را در بیاورید، توی جعبه بگذارید و برگردید سر میز.
- بعد از غذا هم اگر امکان مسواک نبود، حداقل دهان تان را حسابی با آب بشویید و پلاک را بگذارید تا وقتی رسیدید خانه و تمیزش کردید.
بیایید یک مقایسه رو در رو داشته باشیم
برای اینکه بهتر متوجه شوید در خصوص محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف (نسبت به ارتودنسی ثابت) که چقدر دست تان بازتر است، بیایید ببینیم غذا خوردن با الاینرهای شفاف چه فرقی با سیم کشی های معمولی دارد:
| غذا | اگر سیم کشی فلزی داشته باشید | اگر الاینر شفاف داشته باشید |
|---|---|---|
| ته دیگ و نان خشک | کلاً باید فراموشش کنید چون براکت را می کند | پلاک را در می آورید و با لذت می خورید |
| آجیل و تخمه | ممنوع است | آزاد است (بدون پلاک) |
| گاز زدن سیب و ساندویچ | نمی شود، باید تیکه تیکه کنید | راحت گاز می زنید (بدون پلاک) |
| گز و شکلات چسبناک | ممنوع است چون به سیم می چسبد | آزاد است، فقط بعدش خوب مسواک بزنید |
| چای و قهوه | آزاد است (فقط شاید دندان زرد شود) | پلاک باید خارج شود وگرنه پلاک زرد می شود |
| آدامس | کابوس است! به همه جا می چسبد | بدون پلاک مشکلی ندارد |
نظم و ترتیب، رمز موفقیت درمان شماست
حرف آخر اینکه، محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف بیشتر یک تمرین نظم است تا پرهیز (یک جورهایی). شما باید یاد بگیرید که خورد و خوراک تان را در وعده های مشخص جمع کنید تا بتوانید آن قانون ۲۲ ساعت استفاده در روز را پر کنید. اگر قرار باشد صبح تا شب هی ناخنک بزنید و پلاک را در بیاورید، می بینید که تهش پلاک ۱۰ ساعت هم روی دندان تان نبوده و درمان تان عقب می افتد.
پس از آزادی عمل تان لذت ببرید، هر غذایی که دوست دارید بخورید، اما با برنامه و با رعایت بهداشت. اینطوری هم به شکم تان رسیده‌اید و هم به لبخندتان!
راستی اگر هنوز درمانتان را شروع نکرده اید همین الان می توانید برای دریافت مشاوره حضوری از کلینیک های ما اقدام کنید. شما فقط تماس بگیرید ماباقی کارها با ما.
چند سوال مهم درباره محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف که شاید همین الان در ذهن تان باشد
اگر چاره ای ندارید بله، اما قبلش چند بار آب در دهان تان بچرخانید تا تکه های غذا خارج شود. ولی به محض اینکه رسیدید خانه، هم دندان ها و هم پلاک را حسابی بشویید.
خودتان را گول نزنید! مایع در دهان پخش می شود و با نی هم راهش را به زیر پلاک پیدا می کند. ریسک نکنید.
بله، بدجور! آدامس چنان به پلاک می چسبد که پاک کردنش مصیبت است و معمولاً پلاک را خراب می کند.
بله دوست عزیز. بستنی پر از قند است و مایع می شود و می رود زیر پلاک. باکتری ها عاشق همین قندها هستند. بنابراین لطفا این محدودیت غذایی با الاینرهای شفاف را رعایت کنید.
