آنچه بسیاری از بیماران ممکن است در طول درمان ارتودنسی نادیده‌بگیرند، اهمیت مراقبت های بهداشتی روزانه در طول درمانشان است. باید بدانیم که براکت ها، سیم ها و اتصالات ارتودنسی، تمیز کردن دندان ها را به چالشی جدی تبدیل می کنند و در صورت سهل انگاری، می توانند باعث پوسیدگی، التهاب لثه و تغییر رنگ دندان ها شوند.
در این شرایط، استفاده از یک مسواک معمولی به تنهایی کافی نیست. مسواک ارتودنسی، دقیقاً برای همین هدف طراحی شده‌است: تمیز کردن دقیق، ایمن و تخصصی اطراف اجزای ارتودنسی شما.
مسواک ارتودنسی چیست و چه تفاوتی با مسواک معمولی دارد؟
واقعا تعریف خاصی برای این مسواک نداریم. مسواک ارتودنسی به سادگی فقط یک مسواک با طراحی خاص است که برای افراد دارای براکت های دندانی تولید می شود. مهم ترین تفاوت های آن با مسواک معمولی شامل موارد زیر است:
| ویژگی | مسواک مخصوص ارتودنسی | |
|---|---|---|
| نوع الیاف | یکنواخت، مسطح | الیاف V شکل یا تراز متقاطع |
| قابلیت تمیزکاری اطراف براکت | محدود | طراحی شده برای دسترسی به زیر سیم و اطراف براکت |
| حساسیت به لثه | ممکن است زبر باشد | اغلب با الیاف نرم تر برای جلوگیری از تحریک لثه |
| طراحی سری | استاندارد | باریک تر یا زاویه دار برای نقاط سخت دسترس |
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع بهداشت ارتودنسی (برای هر کسی که ارتودنسی انجام می دهد)
چند مدل مسواک ارتودنسی وجود دارد؟
برای اینکه بهداشت دهان در طول درمان ارتودنسی به بهترین شکل رعایت شود، انواع مختلفی از مسواک های تخصصی طراحی شده‌اند. هر کدام از این مسواک ها کاربرد خاص خود را دارند و به تمیز کردن دقیق نواحی مختلف اطراف براکت ها و سیم های ارتودنسی ثابت کمک می کنند:
مسواک دستی با الیاف V شکل
این نوع مسواک ارتودنسی، رایج ترین و شناخته‌شده‌ترین گزینه برای افراد تحت درمان ارتودنسی است. طراحی آن به گونه ای است که قسمت وسط برس دارای فرورفتگی V شکل است. این فرورفتگی به الیاف مسواک اجازه می دهد تا به راحتی از روی براکت ها عبور کنند و بدون اعمال فشار مستقیم به آن ها، سطوح دندان و اطراف براکت ها را به خوبی تمیز کنند.
مسواک بین دندانی (Interdental Brush)
این مسواک ها بسیار کوچک و باریک هستند و شبیه به یک برس کوچک استوانه‌ای شکل به نظر می رسند. کاربرد اصلی آن ها تمیز کردن فضاهای بسیار محدود است که دسترسی به آن ها آسان نیست.
این فضاها شامل:
- نواحی بین سیم ارتودنسی و سطح دندان ها
- و همچنین نقاطی می شوند که مسواک اصلی نمی تواند به آن ها دسترسی پیدا کند.
استفاده منظم از این مسواک به پاکسازی پلاک و ذرات غذا از این نقاط کمک شایانی می کند.
مسواک برقی مخصوص ارتودنسی
برخی از مدل های مسواک برقی، دارای سری هایی هستند که به طور خاص برای استفاده در دوران ارتودنسی طراحی شده‌اند. این سری ها، همراه با حرکت ارتعاشی مسواک برقی، به پاکسازی عمیق تر و کارآمدتر پلاک و بقایای غذا از اطراف براکت ها و زیر سیم ها کمک می کنند و می توانند تجربه مسواک زدن را بهبود بخشند.
مسواک تک سر (End-Tuft Brush)
این نوع مسواک ارتودنسی دارای یک سر کوچک و متمرکز با الیاف متراکم در انتهای آن است. طراحی کوچک آن ها این امکان را می دهد که برای تمیز کردن نقاطی که فضای محدودی دارند و دسترسی به آن ها با مسواک های معمولی دشوار است، مورد استفاده قرار گیرند. این نقاط شامل:
- اطراف بندهای انتهایی (که در بخش های عقب تر دهان روی دندان ها قرار می گیرند)
- یا دندان های عقل نیمه نهفته می شوند.
چرباید در طول درمان ارتودنسی از این مسواک ها استفاده کنیم؟
استفاده از مسواک ارتودنسی در طول دوره درمان، یک گزینه دل بخواهی نیست، بلکه بخش مهمی از روتین بهداشت دهان و دندان محسوب می شود. این ابزار تخصصی نقش کلیدی در پیشگیری از مشکلات دندانی و لثه ای دارد. دلایل اصلی ضرورت استفاده از آن عبارتند از:
پیشگیری از تشکیل پلاک و جرم در اطراف براکت ها
براکت ها و سیم های ارتودنسی نقاطی را ایجاد می کنند که پلاک میکروبی و ذرات غذا به راحتی در آن ها تجمع می یابند. برس ارتودنسی با طراحی خاص خود، به طور مؤثری این پلاک ها و جرم ها را از اطراف اجزای ارتودنسی پاک می کند.
کاهش خطر پوسیدگی دندان و التهاب لثه
با تمیز کردن کامل و دقیق پلاک ها، خطر بروز پوسیدگی دندان در نواحی اطراف براکت ها به شدت کاهش می یابد. همچنین، از التهاب و خونریزی لثه (ژنژیویت) که در اثر تجمع پلاک ایجاد می شود، جلوگیری می کند.
حفظ رنگ طبیعی دندان ها در پایان درمان
پلاک و مواد غذایی باقی مانده می توانند باعث تغییر رنگ دندان ها، به خصوص در نواحی زیر براکت ها شوند. استفاده منظم از مسواک ارتودنسی به حفظ رنگ یکدست و طبیعی دندان ها کمک می کند تا پس از پایان درمان، لبخندی زیبا و بدون لکه های رنگی داشته باشید.
کاهش بوی نامطبوع دهان
تجمع پلاک و ذرات غذا در دهان، یکی از دلایل اصلی بوی بد دهان است. برس ارتودنسی با پاکسازی مؤثر این عوامل، به کاهش بوی نامطبوع دهان کمک می کند.
کمک به داشتن نتیجه زیبایی بهتر در پایان ارتودنسی
در نهایت، دندان های تمیز و لثه های سالم، در کنار ردیف شدن دندان ها، به داشتن یک لبخند بسیار زیباتر و جذاب تر پس از پایان دوره درمان ارتودنسی منجر می شوند. سلامت لثه و عدم وجود پوسیدگی، تکمیل کننده زیبایی دندان های ردیف شده‌است.
نکات مهم برای استفاده صحیح از مسواک ارتودنسی که بهتر است آن ها را رعایت کنیم
برای اینکه دندان ها و براکت های شما در طول درمان ارتودنسی همیشه تمیز و سالم بمانند، رعایت چند نکته ساده در نحوه استفاده از مسواک ارتودنسی بسیار اهمیت دارد. به عنوان مثال این توصیه ها به شما کمک می کنند تا بهترین نتیجه را از مسواک زدن خود بگیرید:
۱. زمان بندی مسواک زدن
شما باید حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. اما بهترین حالت این است که ترجیحاً بعد از هر وعده غذایی، دندان های خود را مسواک بزنید. این کار باعث می شود ذرات غذا بلافاصله از روی براکت ها و سیم ها پاک شوند و فرصتی برای تشکیل پلاک و جرم پیدا نکنند.
۲. استفاده روزانه از مسواک بین دندانی
حتی مسواک ارتودنسی مخصوص نیز، نمی تواند به تمام فضاهای بین سیم ها و دندان ها دسترسی پیدا کند. به همین دلیل، مسواک بین دندانی را باید روزانه استفاده کنید. این مسواک کوچک، به شما کمک می کند تا نقاطی را که پنهان هستند و دسترسی به آن ها دشوار است، به خوبی تمیز کنید.
۳. استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
برای محافظت بیشتر از مینای دندان ها و پیشگیری از پوسیدگی، از خمیر دندان حاوی فلوراید کمک بگیرید. فلوراید به تقویت سطح دندان ها کمک می کند و آن ها را در برابر حملات اسیدی ناشی از باکتری ها مقاوم تر می سازد.
بیشتر بخوانید:اصول تغذیه در ارتودنسی (در طول درمان چه بخوریم چه نخوریم؟)
۴. تکنیک صحیح مسواک زدن
هنگام مسواک زدن، میبایست حرکات شما آرام و زاویه دار باشد. مسواک را با یک زاویه مناسب (معمولاً ۴۵ درجه) نسبت به خط لثه و اطراف براکت ها نگه دارید و به آرامی حرکت دهید. این کار باعث می شود الیاف مسواک به خوبی زیر سیم ها و اطراف براکت ها نفوذ کنند و پلاک ها را از بین ببرند. از فشار زیاد که می تواند به براکت ها یا لثه ها آسیب بزند، خودداری کنید.
۵. زمان تعویض مسواک
مسواک ارتودنسی شما، ابزاری است که مرتباً استفاده می شود و الیاف آن به مرور زمان فرسوده می شوند. بنابراین، باید مسواک خود را هر ۲ تا ۳ ماه یک بار تعویض کنید. اگر الیاف مسواک زودتر از این مدت خم یا فرسوده شدند، آن را زودتر عوض کنید. یک مسواک فرسوده، کارایی لازم برای تمیز کردن دندان ها را نخواهد داشت.
مکمل های مفید در کنار مسواک ارتودنسی چه هستند؟
در کنار استفاده از مسواک های معمولی و یا حتی برس ارتودنسی می توانید از موارد زیر نیز استفاده کنید:
- دهان شویه آنتی باکتریال
- نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا سوپر فلاس
- واترجت یا دستگاه شست وشوی بین دندانی (در صورت تجویز ارتودنتیست)
پرسش و پاسخ کوتاه درباره مسواک ارتودنسی
ممکن است، اما واقعا کافی نخواهد بود و احتمال باقی ماندن پلاک بسیار بالاست.
هر ۲ تا ۳ ماه یا وقتی الیاف آن خم یا فرسوده شوند.
خیر، واترجت مکمل خوبی است، اما جایگزین مسواک نمی شود.
حداقل یک بار در روز، ترجیحاً شب قبل از خواب، برای پاک سازی فضاهای پنهان.
دیدگاهتان را بنویسید