راهنمای جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی

واقعیت این است که ارتودنسی ثابت، با تمام خوبی هایش، چالش تمیز نگه داشتن دندان ها را چند برابر می کند و اگر حواسمان نباشد، خیلی زود زردی روی دندان ها می نشیند. اما نگران نباشید، چون با دانستن چند ترفند ساده و رعایت یک روتین درست، جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی کاملاً امکان پذیر است. در این مطلب قرار است تمام فوت وفن هایی را یاد بگیرید که لبخندتان را در تمام طول درمان، سفید و سالم نگه می دارد.

اگر از الاینر شفاف استفاده می کنید، یک هیچ جلو هستید!

اگر شما جزو آن دسته خوش شانسی هستید که به جای سیم و براکت، ارتودنسی نامریی با الاینرهای شفاف دارید، باید بگویم که در بازی جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی، برنده مطلق شمایید.

داستان شما کلاً فرق می کند….

چون پلاک ها متحرک هستند، موقع مسواک زدن و نخ دندان کشیدن هیچ مانع فلزی سر راه تان نیست و می توانید دندان ها را مثل روز اول برق بیندازید و اجازه ندهید هیچ پلاکی روی دندان جا خوش کند.

شاهکار ماجرا اینجاست که برخلاف بریس های فلزی، دست تان برای سفید کردن دندان ها هم باز است؛ حتی می توانید با مشورت دکتر، در طول درمان از ژل های بلیچینگ داخل پلاک هایتان استفاده کنید و با یک تیر دو نشان بزنید. هم دندان هایتان ردیف می شود و هم بدون دردسرهای معمول، سفیدتر و درخشان تر می شود.

چرا وقتی ارتودنسی ثابت داریم دندان هایمان زودتر زرد می شوند؟

شاید فکر کنید جنس دندان هایتان ضعیف شده یا ارتودنسی ذاتاً دندان را خراب می کند، اما داستان چیز دیگری است. دلیل اصلی زرد شدن دندان ها در این دوره، ایجاد مکان های دنج و پنهان برای پلاک های میکروبی است. براکت ها و سیم ها مثل یک تله عمل می کنند و ذرات غذا و پلاک را در اطراف خود گیر می اندازند.

بیشتر بخوانید: احتمال پوسیدگی دندان در طول ارتودنسی چقدر است؟

منظور از پلاک میکروبی چیست؟

پلاک میکروبی، یک لایه چسبناک و بی رنگ است که اگر خوب تمیز نشود، به مرور ضخیم شده و با جذب رنگدانه های مواد غذایی، زرد می شود. از طرف دیگر، اگر پلاک روی دندان بماند، اسید تولید می کند و مواد معدنی دندان را از بین می برد.

این فرآیند باعث ایجاد لکه های سفید گچی (White Spots) می شود که بعداً به رنگ زرد یا قهوه ای درمی آیند. بنابراین، کلید اصلی در جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی، مبارزه بی امان با همین پلاک هاست.

شما باید روتین بهداشتی خود را یک پله ارتقا دهید

در دوران ارتودنسی، دیگر مسواک زدن معمولی جواب نمی دهد. اگر می خواهید دندان هایتان زرد نشود، باید کمی وسواس به خرج دهید و ابزارهای جدیدی به کیف لوازم بهداشتی تان اضافه کنید. باید به این نکات توجه کافی داشته باشید:

مسواک زدن باید بعد از هر وعده غذایی انجام شود

باقی ماندن غذا اطراف براکت ها حتی برای چند ساعت، یعنی دعوت کردن رنگدانه ها و پلاک ها برای نشستن روی دندان. مهم تر از تعداد دفعات، نحوه مسواک زدن است. شما باید با زاویه ۴۵ درجه، مسواک را هم از سمت بالا و هم از سمت پایین روی براکت ها بکشید تا زیر سیم کاملاً تمیز شود. فقط کشیدن مسواک روی سطح براکت کافی نیست.

فرچه های بین دندانی یا اینتردنتال معجزه می کنند

اگر تا حالا از این مسواک های کوچک شبیه به شیشه شور استفاده نکرده اید، وقتش رسیده که با آن ها آشنا شوید. این ابزار کوچک، بهترین دوست شما برای جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی است.

واترجت می تواند تیر آخر به پلاک های دندانی باشد

همان طور که در مقاله قبل صحبت کردیم، واترجت (آب فشان) با فشار آب تمام ذرات باقی مانده را می شوید. اگر حوصله نخ دندان کشیدن با آن نخ های مخصوص ارتودنسی را ندارید، واترجت جایگزین خوبی برای خارج کردن ذرات گیر افتاده است.

مراقب غذاها و نوشیدنی های رنگ دار باشید

برای جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی، باید در مصرف خوراکی های زیر کمی محتاط تر باشید:

البته قرار نیست این ها را کلاً حذف کنید…

فقط کافیست بلافاصله بعد از مصرف، دهان تان را بشویید و مسواک بزنید. یک ترفند خوب برای نوشیدنی ها هم استفاده از نی است تا تماس مایع با دندان های جلویی کمتر شود.

بیشتر بخوانید: اصول تغذیه در ارتودنسی (در طول درمان چه بخوریم چه نخوریم؟)

شاید زردی دندان شما اصلا ربطی به مینای دندان نداشته باشد

یک نکته خیلی مهم وجود دارد که خیلی ها را بیهوده نگران می کند. گاهی اوقات آن چیزی که زرد شده، دندان شما نیست؛ بلکه “چسب براکت” یا “کش های دور براکت” است!

• تغییر رنگ کش ها (اورینگ): اورینگ های شفاف یا سفید، خیلی سریع رنگ می گیرند. اگر چند روز بعد از ویزیت دکتر، دیدید براکت هایتان زرد شده، نترسید. این احتمالاً رنگ ادویه ای است که ناهار خورده اید. این مشکل در ویزیت بعدی با تعویض کش ها حل می شود.
• تغییر رنگ چسب: رزینی که با آن براکت را چسبانده اند، در حاشیه براکت می تواند لکه دار شود. این مورد هم بعد از پایان درمان و با برداشتن چسب ها و پولیش دندان، کاملاً از بین می رود و جای نگرانی ندارد.

تشخیص این موضوع به شما آرامش می دهد که اصلِ دندان تان سالم است، اما در هر صورت رعایت بهداشت برای جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی ضروری است.

استفاده از خمیردندان های سفیدکننده در طول درمان ایده خوبی است؟

این یکی از سوالاتی است که خیلی پرسیده می شود. وسوسه می شوید که برای سفید ماندن دندان ها سراغ خمیردندان های زغالی یا سفیدکننده قوی بروید. اما توصیه ما به عنوان متخصص این است که: محتاط باشید.چرا؟

چون خمیردندان سفیدکننده فقط روی آن قسمتی از دندان اثر می گذارد که آزاد است. زیر براکت که پوشیده شده، سفید نمی شود. اگر در مصرف این خمیردندان ها زیاده روی کنید، ممکن است روزی که بریس ها برداشته می شوند، با دندان های دو رنگ مواجه شوید (قسمت وسط زردتر و اطراف سفیدتر).

آیا جرم گیری در حین ارتودنسی ممکن است؟

بله، و حتی توصیه هم می شود! اگر با تمام تلاشی که می کنید، باز هم احساس کردید دندان هایتان جرم گرفته یا لثه هایتان متورم شده، می توانید برای جرم گیری مراجعه کنید. این کار به طرز چشمگیری در جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی موثر است و به سلامت لثه هم کمک می کند. توصیه می کنیم حداقل هر ۶ ماه یکبار در طول درمان، جرم گیری حرفه ای انجام دهید.

خلاصه کارهایی که باید و نباید برای دندان های سفید انجام دهید

برای اینکه کارتان راحت شود، تمام نکات را در این جدول خلاصه کرده ایم:

برای سفید ماندن دندان ها چه کنیم؟	از چه کارهایی پرهیز کنیم؟
شستشو با آب بعد از هر چیزی: حتی یک قهوه یا میان ویعده کوچک.	ریزه خواری مداوم: خوردن مداوم خوراکی های رنگی بدون شستن دهان.
استفاده از فرچه بین دندانی: هر شب، بدون تنبلی.	استفاده از زردچوبه زیاد: اگر خوردید، بلافاصله مسواک بزنید.
استفاده از نی: برای چای، قهوه و نوشیدنی های رنگی.	سیگار کشیدن: بدترین دشمن رنگ دندان در ارتودنسی است.
جرم گیری دوره ای: مراجعه به دندانپزشک برای تمیز کردن حرفه ای.	بلیچینگ خانگی خودسرانه: بدون مشورت پزشک مواد سفیدکننده نزنید.
دهانشویه فلوراید: برای تقویت مینا و جلوگیری از لک های سفید.	سهل انگاری در نخ دندان: چون باکتری های بین دندانی عامل اصلی زردی هستند.

روز برداشتن ارتودنسی ثابت چه اتفاقی می افتد؟

حتی اگر در طول درمان، دندان هایتان کمی جرم گرفته باشد، روز برداشتن بریس ها خبرهای خوبی در راه است. متخصص ارتودنسی بعد از کندن براکت ها، تمام چسب های باقی مانده را می تراشد و دندان های شما را پولیش و بروساژ می کند. همین مرحله باعث می شود دندان ها چند درجه روشن تر و براق تر شوند.

می توانید بلیچینگ هم انجام دهید ….

اگر بعد از آن هم هنوز احساس کردید دندان هایتان به سفیدی دلخواه نیستند، می توانید چند ماه بعد از برداشتن بریس ها (وقتی لثه ها کاملاً آرام شدند) درمان های حرفه ای سفید کردن دندان (بلیچینگ) را انجام دهید. پس نگران نباشید، هر لکه ای که در طول درمان ایجاد شده باشد، راه حلی دارد. مهمترین وظیفه شما در حال حاضر، رعایت بهداشت برای جلوگیری از پوسیدگی و جلوگیری از زرد شدن دندان ها در طول ارتودنسی به خاطر عدم نظافت است.

سوالاتی که ممکن است بپرسید