مدت زمان ارتودنسی به صورت حدودی چقدر است؟

برای بسیاری از کسانی که به فکر مرتب کردن دندان هایشان هستند، مدت زمان ارتودنسی یک نگرانی بزرگ است. این موضوع فقط به خاطر ظاهر دندان ها نیست؛ بلکه تأثیر زیادی روی زندگی روزمره، چیزهایی که می توانیم بخوریم و حتی روابط اجتماعی مان دارد.

اما خب، راستش را بخواهید، نمی توانیم یک جواب ثابت برای همه بدهیم. مدت زمانی که ارتودنسی طول می کشد، متفاوت است و به عوامل زیادی بستگی دارد. در این مقاله، می خواهیم این عوامل را دقیق تر بررسی کنیم تا یک دید واقعی از زمان بندی درمان پیدا کنیم.

خیلی ساده است، هیچ دو بیماری شبیه هم نیستند ….

مدت زمان ارتودنسی نه یک عدد ثابت است و نه می توان آن را از قبل به طور قطعی پیش بینی کرد. حتی اگر دو نفر دندان های نامرتبی شبیه به هم داشته باشند، شرایط بدنی شان، وضعیت استخوان فک شان و حتی عادت های روزمره شان باعث می شود روند درمان برای هر کدام متفاوت پیش برود.

با این حال، به طور معمول، بیشتر بیماران بین ۱۲ تا ۳۰ ماه تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرند. این بازه زمانی، فقط یک تخمین میانگین بر اساس تجربه های دندانپزشکی است و ممکن است برای بعضی ها کوتاه تر و برای بعضی دیگر طولانی تر باشد.

مهم ترین عواملی که زمان ارتودنسی را تعیین می کنند این ها هستند

همانطور که گفتیم، مدت زمان ارتودنسی برای هر فرد متفاوت است. حالا بیایید ببینیم چه عواملی روی این زمان تأثیر می گذارند:

۱. شدت مشکل ارتودنسی

خب، بدیهی است که جابه جا کردن چند دندان به مراتب آسان تر از اصلاح ساختار کامل فک یا برطرف کردن مشکل جفت نبودن دو فک روی هم است. هر چقدر نامرتبی دندان ها گسترده تر و پیچیده تر باشد زمان بیشتری برای:

• اعمال نیروهای ارتودنسی
• ثابت کردن وضعیت جدید دندان ها
• و بازسازی استخوان اطراف آن ها نیاز داریم.

این یعنی یک مشکل ساده خیلی سریع تر حل می شود تا یک ناهنجاری شدید.

۲. سن بیمار

به طور کلی، درمان ارتودنسی در سنین پایین تر معمولاً با سرعت بیشتری پیش می رود. دلیلش هم این است که استخوان های نوجوانان نرم تر هستند. و واکنش پذیری بالاتری نسبت به فشارهای ارتودنسی دارند.

اما در بزرگسالان، به خاطر تراکم بیشتر استخوان و ثابت شدن ساختار فک، حرکت دندان ها کندتر و تدریجی تر انجام می شود. البته امروزه درمان ارتودنسی بزرگسالان هم با موفقیت زیادی انجام می شود، اما در بیشتر موارد، زمان آن طولانی تر از ارتودنسی کودکان و نوجوانان است.

۳. نوع دستگاه ارتودنسی

سیستم های ارتودنسی مختلف، سرعت و الگوی درمانی متفاوتی دارند. ارتودنسی ثابت فلزی سنتی، هنوز هم یکی از دقیق ترین و پایدارترین روش هاست. اما در برخی سیستم های جدیدتر مثل ارتودنسی دیمون یا ارتودنسی لینگوال (پشت دندانی)، ممکن است زمان درمان در بعضی بیماران کوتاه تر شود.

این نکته هم مهم است که دستگاه های شفاف یا همان ارتودنسی نامرئی (مثل الاینرهای متحرک) اغلب نیاز به همکاری بیشتری از طرف بیمار دارند. اگر این دستگاه ها به طور منظم یا درست استفاده نشوند، مدت زمان ارتودنسی به راحتی طولانی تر خواهد شد. پس همکاری شما در اینجا خیلی تعیین کننده است.

۴. همکاری بیمار

یکی از مهم ترین عواملی که مستقیماً روی زمان ارتودنسی تأثیر می گذارد، پایبندی و همکاری بیمار با دستورات ارتودنتیست است. مثلاً:

• مراجعه منظم به کلینیک و عدم تأخیر در جلسات تنظیم: هر جلسه تنظیم بریس ها یا دریافت الاینر جدید، قدمی رو به جلو در درمان است.
• رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از پوسیدگی: دندان های پوسیده یا لثه های بیمار، روند درمان را مختل می کنند و ممکن است نیاز به توقف ارتودنسی برای درمان این مشکلات باشد.
• استفاده منظم از کش ها یا ابزارهای مکمل در صورتی که متخصص ارتودنسی توصیه کرده. این ابزارها برای حرکت های دقیق تر دندان ها ضروری اند.

هرگونه سهل انگاری در این زمینه ها می تواند روند درمان را متوقف یا حتی به عقب برگرداند و طبیعتاً مدت زمان ارتودنسی را طولانی تر کند.

۵. وضعیت استخوان و لثه

در برخی افراد، استخوان اطراف ریشه دندان به خوبی به نیروهای ارتودنسی پاسخ نمی دهد یا دچار تحلیل زودرس می شود. همچنین، بیماری های لثه می توانند مانع از ثابت شدن موقعیت جدید دندان ها شوند و حتی باعث آسیب های جدی تر شوند.

ارتودنتیست در طول درمان، سلامت بافت های نگهدارنده دندان (استخوان و لثه) را با دقت زیر نظر دارد تا مطمئن شود که روند ارتودنسی باعث آسیب به ساختارهای اطراف دندان نمی شود. سلامت این بافت ها برای حرکت ایمن و پایدار دندان ها ضروری است.

بررسی مدت زمان ارتودنسی در موقعیت های مختلف (در قالب جدول)

برای آن که دید دقیق تری نسبت به زمان ارتودنسی پیدا کنید، برخی شرایط متداول را مرور می کنیم:

دقت داشته باشید که این اعداد قطعی نیستند و تنها میانگین تجربه شده در بیماران واقعی هستند.

چرا برخی بیماران ارتودنسی طولانی تری دارند؟

گاهی طولانی شدن مدت زمان ارتودنسی صرفاً به دلیل شرایط دهان و دندان بیمار نیست. عوامل خارجی هم می توانند در این موضوع نقش داشته باشند. مثلاً:

• تأخیر مکرر در مراجعه به جلسات تنظیم
• شکستگی براکت ها یا سیم ها و تأخیر در تعمیر آن ها
• بی توجهی به تغذیه و خوردن غذاهای سخت و چسبناک
• مصرف دخانیات و تأثیر آن بر بافت های اطراف دندان

هر کدام از این موارد می تواند درمانی که باید طی ۱۸ ماه تمام می شد را به ۲۴ ماه یا بیشتر بکشاند.

در نهایت بدانید که پایان ارتودنسی به معنی پایان درمان نیست

یکی از اشتباهات رایج این است که تصور می شود با برداشتن براکت ها، درمان ارتودنسی به پایان رسیده‌است. در حالی که مرحله نگهداری (Retention) بخش بسیار مهمی از کل فرآیند درمان ارتودنسی محسوب می شود و نقشی حیاتی در پایداری نتایج دارد.

بعد از اینکه دستگاه های ارتودنسی برداشته می شوند (یعنی مدت زمان ارتودنسی تمام شد)، دندان ها تمایل طبیعی دارند که به آرامی به موقعیت قبلی خود بازگردند. برای جلوگیری از این اتفاق و حفظ زیبایی و نظم دندان ها، از پلاک های نگهدارنده (ریتینر) استفاده می شود. این ریتینرها به ثابت نگه داشتن دندان ها در جایگاه جدیدشان کمک می کنند.

مدت زمان استفاده از ریتینر می تواند بین شش ماه تا چند سال متفاوت باشد. حتی در برخی موارد، ارتودنتیست توصیه می کند که استفاده شبانه از ریتینر تا همیشه ادامه پیدا کند تا از هرگونه بازگشت دندان ها به وضعیت قبل، جلوگیری شود. پس، ریتینرها نقش کلیدی در حفظ لبخند زیبای شما بعد از ارتودنسی دارند.

پرسش و پاسخ درباره مدت زمان ارتودنسی دندان