دوران کودکی یکی از مهم ترین زمان ها برای بررسی و درمان مشکلات دندانی و فکی است. برخلاف باور عمومی که تصور می کنند ارتودنسی فقط مخصوص نوجوانان یا بزرگسالان است، بسیاری از مشکلات ارتودنسی اگر در سنین پایین شناسایی و درمان شوند، با روش های ساده تر، هزینه کمتر و نتیجه ای پایدارتر برطرف می شوند. باید بدانیم که ارتودنسی کودکان نه تنها به زیبایی لبخند کمک می کند، بلکه مانع بروز مشکلات پیچیده در آینده می شود.
منظور از ارتودنسی کودکان چیست؟
ارتودنسی کودکان که گاهی به آن ارتودنسی پیشگیرانه یا ارتودنسی فاز اول نیز گفته می شود، شاخه ای از علم ارتودنسی است که به بررسی، تشخیص و درمان مشکلات دندانی و فکی در سنین پایین (معمولاً بین ۶ تا ۱۲ سالگی) می پردازد.
هدف اصلی در ارتودنسی در سنین پایین، فقط مرتب کردن دندان ها نیست …
این رویکرد درمانی، بر هدایت رشد صحیح فک ها و فراهم کردن فضای کافی برای رویش دندان های دائمی نیز تمرکز دارد. با شناسایی و حل مشکلات در سنین پایین، می توان از بروز ناهنجاری های شدیدتر در آینده پیشگیری کرد و نیاز به درمان های پیچیده تر و طولانی تر در دوران نوجوانی یا بزرگسالی را کاهش داد. این روش، شالوده ای ارزشمند برای داشتن لبخندی زیبا و عملکردی مناسب برای دندان ها در آینده فراهم می آورد.
از چه سنی باید به متخصص ارتودنسی کودکان مراجعه کرد؟
انجمن های معتبر دندانپزشکی، مانند انجمن ارتودنتیست های آمریکا (American Association of Orthodontists)، توصیه می کنند که اولین ویزیت ارتودنسی کودکان در سن ۷ سالگی انجام شود.
در این سن، دندان های شیری و دائمی به صورت همزمان در دهان کودک وجود دارند. این شرایط، زمان ایده آلی را برای ارتودنتیست فراهم می کند تا بسیاری از ناهنجاری های فکی و دندانی را در مراحل اولیه رشد شناسایی کند. تشخیص زودهنگام به متخصص اجازه می دهد تا در صورت لزوم، با کمترین دخالت، به رشد صحیح فک ها کمک کرده و از بروز مشکلات جدی تر در آینده پیشگیری نماید.
مهم ترین مشکلات ارتودنسی در کودکان چه هستند؟
- جلو بودن یا عقب بودن فک بالا یا پایین
- کراس بایت (تلاقی نامناسب دندان ها)
- شلوغی دندان ها
- فاصله های غیرطبیعی بین دندان ها
- عادت هایی مانند مکیدن انگشت، فشار زبان یا تنفس دهانی
- عدم تقارن صورت یا انحراف فک
مزایای آغاز زودهنگام ارتودنسی کودکان چیست؟
شروع درمان ارتودنسی در سنین پایین، فواید بسیار زیادی برای سلامت دهان و دندان و همچنین برای رشد کلی کودک دارد. این رویکرد پیشگیرانه می تواند مسیر رشد دندان ها و فک را به شکلی مثبت و مؤثر تغییر دهد و نتایج بلندمدتی را به همراه داشته باشد:
هدایت بهتر رشد فک و صورت
در سنین کودکی، استخوان های فک هنوز در حال رشد و شکل گیری هستند و انعطاف پذیری بالایی دارند. آغاز زودهنگام ارتودنسی کودکان این امکان را به ارتودنتیست می دهد تا با استفاده از ابزارهای مناسب، رشد فک ها را به سمت موقعیت صحیح و ایده آل هدایت کند. این کار به دستیابی به توازن و هماهنگی بهتر در ویژگی های صورت کودک کمک می کند و برای سلامت در آینده مفید است.
پیشگیری از نیاز به درمان های تهاجمی در بزرگسالی
بسیاری از ناهنجاری های دندانی و فکی که در بزرگسالی نیاز به درمان های پیچیده، زمان بر و حتی تهاجمی (مانند جراحی فک) دارند، می توانند در سنین پایین تر با روش های ساده تر و کمتر تهاجمی اصلاح شوند.
با تشخیص و حل این مشکلات در کودکی، نیاز به اقدامات درمانی گسترده در دوران نوجوانی یا بزرگسالی به شکل قابل توجهی کاهش می یابد و بیمار از مواجهه با فرآیندهای درمانی دشوارتر بی نیاز می شود.
جلوگیری از کشیدن دندان در آینده
یکی از چالش های رایج در ارتودنسی، کمبود فضای کافی برای رویش صحیح دندان های دائمی است که گاهی اوقات به کشیدن دندان های سالم برای ایجاد فضا منجر می شود. ارتودنسی کودکان با ایجاد فضای مناسب در فک و هدایت دندان ها، می تواند از این نیاز جلوگیری کند و به دندان های دائمی فرصت رویش طبیعی و صحیح را بدهد.
کاهش زمان درمان در نوجوانی
حتی اگر کودک پس از ارتودنسی زودهنگام به فاز دوم درمان در نوجوانی نیاز پیدا کند، چون بخش عمده ای از مشکلات اصلی در کودکی حل می شود، فاز دوم بسیار کوتاه تر و ساده تر خواهد بود. این مزیت به معنای صرف زمان کمتر با براکت ها یا الاینرهای ارتودنسی نامرئی در سال های نوجوانی است.
بهبود عملکرد گفتاری و تنفسی
ناهنجاری های شدید فکی و دندانی می توانند بر نحوه قرارگیری زبان، تولید صداها و حتی الگوی تنفسی کودک تأثیر بگذارند. اصلاح این مشکلات در سنین پایین می تواند به بهبود وضوح گفتار و تسهیل تنفس صحیح از طریق بینی کمک کند که هر دو برای سلامت عمومی و رشد کودک حیاتی هستند.
افزایش اعتمادبه نفس کودک در دوران رشد (از مهم ترین مزایای ارتودنسی کودکان)
داشتن دندان های نامرتب، فک های ناهماهنگ یا سایر مشکلات ظاهری می تواند بر اعتمادبه نفس کودکان تأثیر منفی بگذارد و حتی باعث گوشه گیری آن ها شود. با اصلاح این مسائل در سنین پایین، کودکان می توانند دوران رشد خود را با لبخندی زیبا، راحت تر و با اعتمادبه نفس بیشتری تجربه کنند و در محیط های اجتماعی فعال تر باشند.
مدت زمان درمان ارتودنسی در کودکان چقدر است؟
مدت زمان کلی درمان ارتودنسی کودکان، به طور مستقیم به نوع مشکل دندانی یا فکی و همچنین شدت آن بستگی دارد. با این حال، در بسیاری از موارد، این درمان به صورت دو مرحله ای انجام می شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل گردد:
مرحله اول (مداخله اولیه)
این مرحله معمولاً در سنین ۷ تا ۱۰ سالگی آغاز می شود. هدف اصلی در این فاز، هدایت صحیح رشد فک ها و یا اصلاح عادات غلطی است که می توانند بر رشد فک و دندان ها تأثیر منفی بگذارند (مانند مکیدن انگشت شست).
در این مرحله، اغلب از ابزارهای ارتودنسی متحرک یا ثابت ساده تر برای ایجاد فضای کافی و آماده سازی فک ها برای رویش دندان های دائمی استفاده می شود. این فاز به پیشگیری از مشکلات جدی تر در آینده کمک بسیار زیادی می کند.
مرحله دوم
این فاز از درمان ارتودنسی کودکان، معمولاً پس از رویش کامل تمامی دندان های دائمی آغاز می گردد. هدف این مرحله، ردیف کردن کامل و دقیق دندان ها و ایجاد یک بایت (نحوه قرارگیری دندان های بالا و پایین روی یکدیگر) ایده آل و زیبا است. در این فاز ممکن است از براکت های ثابت یا الاینرهای شفاف استفاده شود.
به طور کلی و خلاصه این رویکرد دو مرحله ای به ارتودنتیست اجازه می دهد تا از پتانسیل رشد کودک به بهترین شکل استفاده کند و در نهایت به نتایجی پایدار و مطلوب دست یابد.
رایج ترین درمان های ارتودنسی کودکان چه هستند؟
با توجه به چیزهایی که در بخش قبل صحبتش شد، ما از روش های درمانی زیر در دو مرحله ارتودنسی کودکان استفاده می کنیم:
| نوع درمان | توضیحات |
| ارتودنسی پیشگیری | مداخله در عادات نادرست (مثل مکیدن انگشت) یا هدایت رشد فک |
| ارتودنسی عملکردی | استفاده از پلاک ها برای تأثیر بر رشد فک در سنین رشد |
| ارتودنسی ثابت | نصب براکت ها بر روی دندان های دائمی در سنین بالاتر |
| ارتودنسی متحرک | پلاک های ساده برای اصلاح خفیف در تراز دندان ها یا کنترل رشد فک |
هزینه ارتودنسی کودکان چقدر است؟
هزینه ارتودنسی کودکان ثابت نیست و به چند عامل اصلی زیر بستگی دارد:
- نوع و شدت ناهنجاری: هرچه مشکل دندانی یا فکی پیچیده تر باشد، هزینه نیز بیشتر می شود.
- روش درمانی مورد استفاده: دستگاه های مختلف ارتودنسی (مانند پلاک های متحرک یا براکت های ثابت) هزینه های متفاوتی دارند.
- طول دوره درمان: مدت زمان درمان و اینکه آیا در یک یا دو مرحله انجام شود، بر هزینه کلی تأثیرگذار است.
- تخصص و تجربه ارتودنتیست: سابقه و مهارت پزشک می تواند بر میزان دستمزد تأثیر بگذارد.
- موقعیت جغرافیایی کلینیک: هزینه خدمات در شهرهای بزرگ یا مناطق خاص معمولاً بالاتر است.
- خدمات جانبی: هزینه های مربوط به اسکن، رادیوگرافی، پلاک نگهدارنده و ویزیت های دوره ای نیز در نظر گرفته می شود.
به طور کلی، هزینه ارتودنسی کودکان معمولاً کمتر از بزرگسالان است زیرا فک در سنین رشد انعطاف پذیری بیشتری دارد. بسیاری از کلینیک ها نیز امکان پرداخت اقساطی را فراهم می کنند. برای دریافت یک برآورد دقیق، مراجعه حضوری به متخصص ارتودنسی برای معاینه و مشاوره بهترین راه است.
پرسش های رایج والدین در خصوص ارتودنسی در سنین پایین
خیر، اما بررسی اولیه در سن مناسب می تواند تعیین کند که آیا مداخله ای لازم است یا خیر.
در بسیاری از موارد، بله. برخی از ناهنجاری های فکی در سنین رشد به راحتی اصلاح می شوند.
ممکن است در ابتدای نصب وسایل درمانی کمی ناراحتی ایجاد شود، اما با گذشت زمان کودک به آن عادت می کند.
با شروع زودهنگام ارتودنسی، اصالت لبخند فرزندانتان را حفظ کنید ….
ارتودنسی در دوران کودکی، گامی هوشمندانه برای تضمین سلامت و زیبایی آینده است. با تشخیص به موقع، نه تنها از مشکلات پیچیده و پرهزینه در آینده جلوگیری می شود، بلکه کودک فرصت دارد با لبخندی متناسب و چهره ای هماهنگ رشد کند. مراجعه زودهنگام به متخصص ارتودنسی، سرمایه گذاری است که هم زیبایی و هم عملکرد دهان و دندان را برای سال ها تضمین خواهد کرد.
اگر مایل هستید تا درمان ارتودنسی کودکان خود را شروع کنید، همین الان می توانید با ما در کلینیک های دکتر درویش پور تماس بگیرید. دکتر در شمال، مرکز و غرب تهران 3 مطب فعال دارند و بهترین طرح درمان را برای دلبند شما در نظر خواهند گرفت.
دیدگاهتان را بنویسید